VVD & tabakssector zetten rem op rookakkoord

De tabakssector lobbyde om strenge maatregelen uit het Nationaal Preventieakkoord te houden. De industrie, VNO-NCW/MKB-Nederland en supermarkten vonden een luisterend oor in de VVD. Als gevolg zijn de accijnsverhoging, neutrale verpakkingen voor tabaksproducten en het uitstalverbod verzwakt en vertraagd. Dat blijkt uit onderzoek van The Investigative Desk, die deze bevindingen publiceert bij Follow The Money.

Op grond van het antitabakslobbyverdrag FCTC sloot VWS-staatssecretaris Paul Blokhuis de grote brancheorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en het CBL uit van onderhandelingen over tabaksmaatregelen. Toch deden zij herhaaldelijk hun beklag bij verschillende ministeries en de daaruit voortkomende persoonlijke gesprekken met Blokhuis. Hoofdrolspeler VVD behartigde tijdens het coalitieoverleg de belangen van de sector en overtuigde de andere coalitiepartijen. Daardoor werden meerdere maatregelen tot één dag voor de presentatie van het akkoord nog verzwakt, vertraagd of geschrapt.

In het vertrouwelijke eerste conceptakkoord zou de accijns stapsgewijs zodat een pakje sigaretten in 2023 minimaal een tientje kostte. In plaats daarvan is een pakje dit jaar een euro duurder geworden en kost nu €8 euro. De effecten daarvan zullen eerst worden geëvalueerd voordat de prijs verder kan worden verhoogd. De accijnsverhoging is hiermee op losse schroeven komen te staan. Verder worden tabaksspeciaalzaken en zo’n 150 gemakswinkels uitgezonderd van het uitstalverbod. En waar eerst alle tabaksproducten in neutrale verpakkingen zouden worden verkocht, zijn sigaren en e-sigaretten hier nu nog minimaal twee jaar van uitgezonderd.

De laatste wijzigingen werden de dag voor de presentatie van het akkoord nog doorgedrukt. Dit leidde tot grote frustratie bij de maatschappelijke organisaties die wél mee mochten doen aan de onderhandelingen. De inspanningen van staatssecretaris Blokhuis om de tabaksindustrie buitenspel te zetten bleken tevergeefs en zij twijfelden om het akkoord te tekenen. Uiteindelijk kwam het rookakkoord er wel, maar is de ambitieuze doelstelling van minder dan 5% volwassen rokers én nul rokende jongeren in 2040 nu onhaalbaar.

The Investigative Desk ontleedde de rooklobby aan de hand van vertrouwelijke stukken, wobdocumenten en gesprekken met ingewijden.

Lees het volledige artikel op Follow The Money.