Tegen de instructie in ontvingen afdelingen Rode Kruis toch geld van tabaksfabrikant Philip Morris

Tien nationale en regionale afdelingen van het Rode Kruis hebben geld aangenomen van Philip Morris, nadat hun internationale koepel in 2015 had aangedrongen zulke schenkingen voortaan te weigeren.

Het Rode Kruis wil “niet geassocieerd worden met een industrie die een product op de markt brengt (…) waar jaarlijks 6 miljoen mensen aan sterven”, schreef de Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen (IFRC) in 2015 in een brief aan haar leden. De hulporganisatie deed daarom een ‘dringend verzoek’ aan haar afdelingen om niet samen te werken met tabaksbedrijven en geen donaties van hen aan te nemen.

Vooral regionale afdelingen

Ondanks het dringende verzoek namen onder meer het Zwitserse, Vietnamese, Ethiopische, Ecuadoriaanse en Italiaanse Rode Kruis van 2016 tot en met 2019 ieder afzonderlijk honderdduizenden dollars aan van Philip Morris, blijkt uit documenten van de sigarettenfabrikant. Het Zwitserse Rode Kruis ontving met 870.693 dollar (739.100 euro) het meeste geld. In totaal schonk Philip Morris in vier jaar tijd 3,1 miljoen dollar (2,6 miljoen euro) aan Rode Kruis-afdelingen.

Een deel van de donaties ging naar regionale afdelingen van het Rode Kruis. De lokale afdelingen van de hulporganisatie in het Zwitserse kanton Vaud en de Vietnamese stad Can Tho kregen jaarlijks tienduizenden dollars, bovenop de giften aan de nationale afdelingen in die landen. In Vaud staat het operationele hoofdkantoor van Philip Morris, in Can Tho heeft het bedrijf een belangrijke fabriek.

Het geld gebruikte het Rode Kruis onder meer voor noodhulp na aardbevingen en droogte, voor naaicursussen voor vrouwen uit arme gezinnen en hulp bij het aanschaffen van vee voor minderbedeelden.

Na vragen van The Investigative Desk zegt de Zwitserse tak van het Rode Kruis voortaan geen donaties van de tabaksindustrie meer aan te nemen. “Eerder accepteerde het Zwitserse Rode Kruis donaties van tabaksbedrijven in uitzonderlijke gevallen. Deze donaties werden gebruikt voor humanitaire noodhulp in het buitenland”, laat een woordvoerder weten. Ze benadrukt dat de giften van Philip Morris geen onderdeel vormden van een publiciteitscampagne.

‘Leden bepalen eigen beleid’

De internationale koepel van het Rode Kruis laat weten weinig te kunnen doen als nationale en regionale afdelingen de instructies van hogerhand negeren. Het goede doel is een ledenorganisatie, wat betekent dat de afdelingen hun eigen beleid bepalen. “We zullen onze zorgen over het gebruik van fondsen van de tabaksindustrie blijven aanstippen. We zullen ook doorgaan met het bieden van hulp om nieuwe, alternatieve geldbronnen te vinden.”

Philip Morris doneert ook geld aan Nederlandse goede doelen. In de laatste vijf jaar maakte het in totaal ruim 260 duizend dollar over naar met name lokale goede doelen in de omgeving van Bergen op Zoom. Philip Morris heeft in die stad een fabriek staan.  

Lees het volledige artikel in Trouw.