Hoe Nederland ervoor zorgt dat de hele wereld oorlog kan voeren

Grote wapenproducenten zijn – ten minste op papier – in Nederland gevestigd en gebruiken het als tussenstation of doorsluisland voor militaire activiteiten. Hoe verantwoordelijk maakt dat ons voor wapenleveranties aan dubieuze regimes?

Alex Crawford hurkt tussen rots, zand en raket-resten. Eind 2016 filmt de journaliste van het Britse Sky News een reportage in het Jemenitische Sa’dah, vlak bij de grens met Saoedi-Arabië. Het stadje zucht onder de bommen die Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten over de inwoners uitstorten, in pogingen Houthi-rebellen te doden. De jongensschool is volgens de directeur al elf keer gebombardeerd. Van andere bebouwing staat nog weinig overeind.

Gehuld in paarse hoofddoek inspecteert Crawford op haar knieën een bijzonder bewijsstuk. Voor het oog van de camera vouwt ze de neus open van een vier dagen eerder gevonden raket. Ze legt haar vinger bij een reeks cijfers en letters. De militaire variant van een streepjescode verraadt de herkomst van de bom: het deels ontplofte moordtuig is een Storm Shadow van de Europese rakettengigant mbda.

De gevonden raket toont de indirecte rol van Nederland in de verwoestende oorlog in Jemen. mbda is een samenwerkingsverband van het Britse bae, het Italiaanse Leonardo en het op papier Nederlandse Airbus. Raketten fabriceert het bedrijf in Frankrijk, Engeland, Duitsland en Italië. Maar de winsten van het verkochte wapentuig sluizen bae en Leonardo door Nederland, blijkt uit jaarverslagen van mbda. Van 2012 tot en met 2019 maakt een brievenbusmaatschappij op de Rotterdamse Coolsingel een kleine 508 miljoen euro over naar de twee bedrijven in de vorm van dividend.

Lees het volledige artikel in De Groene Amsterdammer.