
De nauwe banden tussen Unilever en Wageningen University
Door Tim Luimes, Remy Käller, Mirjam van der Puijl, Michiel van Herpen, Irene van den Berg, | 29 December, 2020
Wageningen University is trots op de banden met het bedrijfsleven. De nauwste band is die met Unilever. Het wetenschappelijk onderzoek dat deze multinational co-financiert zou ‘onafhankelijk’ zijn. Maar Unilever blijkt in alle fasen van die publiek-private projecten aan de knoppen te draaien.
Het Onderzoekslab zette de schijnwerper op twee projecten waarin Unilever en de WUR samenwerken. De onderzoeksjournalisten legden bloot hoe Unilever in alle fasen van die projecten een vinger in de pap heeft: uiteraard bij het beslissen over de eigen financiële steun, maar ook bij het toekennen van overheidssubsidies, bij evaluaties en bij het (soms) vertragen van publicaties.
Vanwege het Topsectorenbeleid van de Nederlandse overheid krijgt onderzoek in sectoren zoals voeding, landbouw, watertechnologie en chemie, waar Nederland zich internationaal mee kan profileren, extra overheidsgeld. De onderzoekers moeten dan wel cofinanciering uit het bedrijfsleven zien te krijgen.
Daarmee heeft het bedrijfsleven grote invloed op dit soort publiek-privaat onderzoek gekregen. Het praat mee over de bredere onderzoeksagenda en vaardigt zijn mensen af naar de reviewcommissies, die de onderzoeksvoorstellen beoordelen. Het is mogelijk dat een bedrijf als Unilever zelf een project financiert maar ook in de ‘onafhankelijke’ commissie die een oordeel moet vellen over een overheidssubsidie voor datzelfde project.
Vakgroepen die toegepast onderzoek doen dat interessant is voor bedrijven als Unilever, zwemmen in het geld. Maar zonder de subsidies van de topsector is het moeilijk om wetenschappelijk te overleven. ‘Wanneer het systeem er zo op is ingericht dat bepaald onderzoek geen financiering krijgt omdat het niet in het belang is van bedrijven, dan zullen bepaalde vragen niet meer worden gesteld’, vreest hoogleraar sociologie Bram Büscher van de WUR.
De WUR houdt vol dat de wetenschap die samen met het bedrijfsleven tot stand komt
onafhankelijk is. “Bedrijven hebben geen invloed op hoe een onderzoek wordt gedaan en hoe
resultaten worden geïnterpreteerd.”
Lees het volledige artikel in VrijNederland.
Luister hier naar de podcast van het Onderzoekslab.
More investigations

Chemielobby zet vol in op ondermijning van Europees pfas-verbod
Europa wil alle pfas in één klap verbieden. Maar de lobby van chemiebedrijven komt daartegen in verzet: niet alle pfas zijn hetzelfde, de belangrijkst

Snapchat-dealers: hoe scholieren via sociale media e-sigaretten kopen en verkopen
Jonge Chinese vapeproducenten, TikTok-influencers die voor een paar tientjes reclame maken en minderjarige ‘Snapchat-dealers’: de promotie en verkoop

Van Nieuwenhuizen negeert lobbyverbod
Oud-minister Cora van Nieuwenhuizen negeerde het lobbyverbod voor oud-bewindspersonen, ondanks alle ophef bij haar overstap naar Energie-Nederland, de

Het Forever Pollution Project
Meer dan een jaar geleden kwam Tim Luimes, lid van The Investigative Desk, op het idee om een cross-borderproject te starten over “forever chemicals”

The Investigative Desk Nieuwsbrief januari 2023
Lees hier de volledige nieuwsbrief (in het Engels).

Tussenhandelaren verdienen goud geld aan wapenleveranties aan Oekraïne
Toen Rusland in februari 2022 Oekraïne binnenviel, had Oekraïne wanhopig wapens nodig om zich te verdedigen. Europese particuliere wapenhandelaren zag